Τους τελευταίους μήνες είχα την ευκαιρία να κάνω αρκετές βόλτες στην Αρχαία Αθήνα. Ένοιωθα πως έχω την ευθύνη σαν Έλληνας να ψάξω την ιστορία της Αθήνας, ώστε να γνωρίζω όχι μόνο τα βασικά, αλλά και αρκετές λεπτομέρειες. Άλλωστε δεν έχουν όλη την ευκαιρία στη ζωή τους να ζήσουν σε μια πόλη που για κάποιο χρονικό διάστημα της ανθρώπινης ιστορίας ήταν το κέντρο του παγκόσμιου πολιτισμού. Αυτές οι πόλεις είναι λίγες και μετρημένες (άλλα παραδείγματα: Ρώμη, Κωνσταντινούπολη, Λονδίνο, Νέα Υόρκη, κτλ).
Αγόρασα για το σκοπό αυτό το εξαιρετικό βιβλίο "Strolling through Athens" του John Freely, ένας Αμερικανός φυσικός(!) και ιστορικός που έζησε αρκετά χρόνια στην Αθήνα τις περασμένες δεκαετίες. Έχει απίθανες ξεναγήσεις στο κέντρο της Αθήνας από όλες τις χρονικές περιόδους, με λεπτομέρειες που λίγοι μόνιμοι κάτοικοι γνωρίζουν ότι βρίσκονται κάτω από τα πόδια τους.
Οι βόλτες έγιναν σε διάστημα πολλώ εβδομάδων, και εδώ ήθελα να μοιραστώ φωτογραφίες από διάφορα ενδιαφέροντα σημεία που ανακάλυψα.
Εδώ φαίνεται ένα τμήμα του ναού των 12 θεών στην Αρχαία Αγορά. Ο τοίχος ορίζει τα όρια του ηλεκτρικού που περνάει ακριβώς δίπλα, όπου διαπίστωσα πως η χάραξη έγινε εντελώς αυθαίρετα, κόβοντας στη μέση την Αρχαία Αγορά. (Ο βωμός του ναού ανακαλύφθηκε πριν μερικούς μήνες κατά τα έργα αναβάθμισης του ΗΣΑΠ).
Επίσης στην Αρχαία Αγορά, στο Στοά του Αττάλου, έχουν διατηρήσει ένα τμήμα του αρχαίου δαπέδου. Η στοά έχει κατασκευαστεί πρόσφατα (~1950) ως ακριβές αντίγραφο της αρχαίας στοάς.
Στο μουσείο που υπάρχει στη στοά του Αττάλου, υπάρχουν ευρήματα από την αρχαία αγορά. Το πιο εντυπωσιακό κατ 'εμέ είναι το παραπάνω πινάκιο με το οποίο οι Αθηναίοι επέλεγαν τους ενόρκους στα δικαστήρια. Στις σχισμές βάζανε κάθε μέρα οι πολίτες τα ονόματά τους γραμμένα σε μεταλλικά φύλλα (φαίνονται κάτω αριστερά). Στο πάνω αριστερό μέρος του πινακίου μπαίνανε λευκές και μαύρες μπάλες. Μέσω μιας στρόφιγγας, μία-μία οι μπάλες βγαίναν, μία για κάθε όνομα στη λίστα. Αν ήταν λευκή, το άτομο αυτό θα ήταν ένορκος.
Φαίνεται απλοϊκό, αλλά όσο το σκέφτομαι τόσο περισσότερο απίθανο μου φαίνεται, ειδικά όταν μιλάμε για το 400-500 πΧ.
Επίσης στην αρχαία αγορά: το κελί όπου έμεινε ο Σωκράτης και είπιε το κωνίο με το δηλητήριο.
Στην αρχαία αγορά βρίσκει επίσης κανείς τις λεγόμενες boundary stones, πέτρες όπου είχαν σκαλιστεί πάνω τα ονόματα της περιοχής όπου έμπαινες. Υποτίθεται υπάρχουν δύο τέτοιες, εγώ κατάφερα να βρω μόνο τη μία.
Στο μουσείο της Ακρόπολης, το αγαπημένο μου άγαλμα είναι το Critian Boy, το πρώτο σωσμένο άγαλμα όπου φαίνεται η μετάβαση από την "αυστηρή" γλυπτική των κούρων στην "ελεύθερη" στάση των αγαλμάτων της χρυσής εποχής της Αθήνας. Για παράδειγμα, η στάση του είναι μη συμμετρική, με τη ραχοκοκαλιά να σχηματίζει σχήμα "S", με τους μυς να διαγραμμίζονται ανάλογα.
Μία από τις αγαπημένες μου φωτογραφίες: ο πάνω όροφος του μουσείου της Ακρόπολης, λουσμένος στο μπλε-χρυσό φως του ηλιοβασιλέματος. Μαγικό.
Μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις από τις βόλτες: Στο ενοποιημένο υπόγειο της οδού Δραγατσανίου 6, στην πλατεία Κλαυθμώνος, υπάρχει το καλύτερα διατηρημένο τμήμα των αρχαίων τείχων της Αθήνας που έφτιαξε ο Θεμιστοκλής για προστασία από τους Πέρσες. Κρίμα που δεν διαφημίζεται καθόλου στην επιφάνεια!
Τα τείχη αυτά υπάρχουνε διασκορπισμένα ανά το κέντρο της Αθήνας, όπως στην παραπάνω φώτο που δείχνει προς το λόφο του Φιλιπάππου.
H φώτο εδώ είναι από τη βιβλιοθήκη του Αδριανού, δίπλα στην πλατεία μοναστηρακίου. Η μουτζούρα δεξιά από τον κίονα είναι - αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά - υπολείμματα αγιογραφίας από ένα μικρό εκκλησάκι που υπήρχε εκεί για κάποιο διάστημα.
Στην Αρχαία Αγορά υπάρχει ένα λουτρό, μαζί με τις... τουαλέτες. Οι τρύπες είναι τοποθετημένες πάνω από ένα χαντάκι, όπου περνούσε τρεχούμενο νερό για να ξεπλένει.
Λίγο παραδίπλα βρίσκεται ο Πύργος των Ανέμων, και αυτός από τη ρωμαϊκή εποχή. Εκτός από το εντυπωσιακό οκταγωνικό του σχήμα, είχε και το όνομα "Ορολόγιον", διότι υπάρχει ένα ηλιακό ρολόι σε κάθε πλευρά. Έτσι οι περαστικοί μπορούσαν να διαβάσουν την ώρα από απόσταση και από οποιαδήποτε γωνία. Ο πύργος αυτός ήταν η αφορμή να διαβάσω δύο βιβλία για ηλιακά ρολόγια, και να μιλήσω με τον πρόεδρο της ένωσης ηλιακών ρολογιών της Βρετανίας.
Η βόλτα ολοκληρώνεται στην Πνύκα (από το πυκνός), όπου μαζευόντουσαν οι Αθηναίοι για να συζητήσουν στην εκκλησία του δήμου. Ο ρήτορας ανέβαινε στο παραπάνω σκαλιστό στο βράχο βάθρο, και αντίκρυζε την πιο ωραία θέα της αρχαίας πόλης:
Και κάπου εδώ τελειώνει η περιήγηση, βρίσκοντας το ακριβές σημείο από όπου τραβήχτηκε η φωτογραφία του βιβλίου-ξεναγού:
