Σε αυτό το post συγκρίνω τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας στην Ελλάδα και τον αντίστοιχο στην California (Driver's Handbook). Ο στόχος είναι να αναδείξω κάποιες διαφορές στο πώς όμοια πράγματα αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τις δύο χώρες.
Η αφορμή για το post είναι ότι βρίσκομαι συχνά σε διασταυρώσεις με το αυτοκίνητο στην Ελλάδα και είμαι σίγουρος τι πρέπει να κάνω. Έχω στο μυαλό μου το "αυτός ο οποίος έρχεται από δεξιά έχει προτεραιότητα", αλλά πάντα είχα πρόβλημα με αυτή τη διατύπωση διότι έχει διάφορα bugs τα οποία εξηγώ στη συνέχεια.
Καταρχάς το αρχείο του ΚΟΚ αναγράφει "άτυπη κωδικοποίηση". Δεν εξηγεί τι σημαίνει αυτό, αλλά υποθέτω ότι ο ΚΟΚ έχει βγει σαν νόμος από την κυβέρνηση υπό μορφή ΦΕΚ κτλ, και ότι το βιβλιαράκι αυτό περιέχει μια εκδοχή των νόμων που κάποιος έβαλε μαζί. Αμέσως ανησυχώ γιατί δεν ξέρω τι μπορεί να έχει αλλάξει στην πορεία - πρέπει να διαβάσω και τους νόμους για να είμαι 100% ήσυχος? Έχουν αλλαχτεί/απλοποιηθεί/κοπεί διατάξεις? Δεν αναφέρεται κάτι σχετικό.
Ιδού η πρώτη σελίδα του ΚΟΚ πριν περάσουμε στα περιεχόμενα:
Ιδού και η αντίστοιχη σελίδα από το CA Handbook:
Στην περίπτωση της Ελλάδας, δίνεται μία επισημότητα (ίσως και φόβος?) ότι πρόκειται για έγγραφο του κράτους. Αντίθετα η Καλιφόρνια επιλέγει μια απλή, πρακτική συμβουλή για τους οδηγούς.
Κάπου εδώ θα προσπεράσω το γεγονός ότι ο πίνακας περιεχομένων του ΚΟΚ αναγράφει λάθος τις σελίδες που ξεκινούν οι ενότητες. Μάλλον από το πολύ copy-paste δεν το κοίταξε κανείς πριν το δημοσιεύσουνε.
Ιδού πως παρουσιάζονται οι πινακίδες στον ελληνικό ΚΟΚ:
Και ιδού πως είναι στο αντίστοιχο Καλιφορνέζικο:
Καταρχάς αυτό που μου αρέσει στην Αμερική είναι πως αναγράφουν πολλές πινακίδες με λόγια αντί για σύμβολα, ώστε να είναι 100% ξεκάθαρο το τι σημαίνει. Επιπλέον, ο ΚΟΚ αναφέρει απλώς μια λίστα με τις πινακίδες, χωρίς βλέπει ο αναγνώστης σε ποια αντιστοιχεί - υποθέτω σε κάποιο άλλο βιβλίο θα υπάρχουν. Οπότε στην ελληνική περίπτωση καταλαβαίνω πως το βιβλίο δεν έχει σκοπό να διδάξει, αλλά απλώς υπάρχει για να είναι σωστός ο νομοθέτης απέναντι στο κράτος. Αντίθετα, το CA Handbook έχει σκοπό (και) να εκπαιδεύσει τον οδηγό.
Και περνάω στο βασικό μου πρόβλημα, που είναι τι πρέπει να κάνει ο οδηγός στις διασταυρώσεις χωρίς πινακίδα stop.
Στον ελληνικό ΚΟΚ αναφέρονται τα εξής (σελ. 69):
Το πρώτο πρόβλημα που έχω με την ασάφεια της διάταξης αυτής είναι ότι δεν προσδιορίζει χρόνο ή αποστάσεις. Ας πούμε ότι φτάνω σε μια διασταύρωση πρώτος, και βλέπω ένα αυτοκίνητο να έρχεται από τα δεξιά μου. Πότε του παραχωρώ προτεραιότητα? Αν είναι 100μ μακριά? Αν είναι 1χλμ μακριά πρέπει να περιμένω να φτάσει και να περάσει?
4. Στoυς κόμβoυς η πρoτεραιότητα oρίζεται με κατάλληλη σήμανση.
5. Στoυς κόμβoυς χωρίς τέτoια σήμανση η πρoτεραιότητα ανήκει σε αυτόν
πoυ έρχεται από τα δεξιά.
Το δεύτερο πρόβλημα που είναι εμφανές είναι όταν έρχονται δύο αμάξια αντικριστά. Σε αυτή την περίπτωση ο καθένας είναι - δυνητικά - στα δεξιά του άλλου. Τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση? Από την εμπειρία μου, μια και δεν έχει προβλέψει ο νομοθέτης, συνήθως γίνεται συνεννόηση με μάτια και νεύματα :-)
Και τέλος, τι γίνεται αν έρχονται συνεχώς αμάξια από τα δεξιά μου? Με βάση τη διάταξη θα πρέπει να περιμένω να περάσουν οι πάντες μέχρι να έχω και εγώ το δικαίωμα να περάσω τη διασταύρωση.
Ας δούμε τώρα τη διάταξη στο CA Handbook (σελ. 26):
Driving through an intersection is one of the most complex traffic situations motorists encounter. Intersection collisions account for more than 45 percent of all reported crashes and 21 percent of fatalities according to the Federal Highway Administration.
At intersections without “STOP” or “YIELD” signs, slow down and be ready to stop. Yield to traffic and pedestrians already in the intersection or just entering the intersection. Also, yield to the vehicle or bicycle which arrives first, or to the vehicle or bicycle on your right if it reaches the intersection at the same time as you.
Προσέξτε πώς ξεκινάνε με τα στατιστικά (με reference), ότι τα μισά ατυχήματα και 1 στους 5 νεκρούς συμβαίνουν στις διασταυρώσεις! Επίσης, η προτεραιότητα καθορίζεται με τη χρονική άφιξη των αυτοκινήτων: πολύ απλά, όποιος φτάσει πρώτος, περνάει και πρώτος. Αυτό αυτομάτως λύνει τα παραπάνω προβλήματα που παρουσιάζει η ελληνική εκδοχή των κανονισμών.
Η μόνη περίπτωση που δεν προβλέπεται ακριβώς από αυτή τη διατύπωση είναι όταν δύο αυτοκίνητα φτάσουν ταυτόχρονα και αντικριστά στη διασταύρωση. Αλλά, επειδή ο νομοθέτης τους υποχρεώνει να σταματήσουν πρώτα, είναι πολύ πιο εύκολο να διασχίσουν τη διασταύρωση. Αντίθετα, στην ελληνική εκδοχή αν κάποιος οδηγός πιστέψει ότι έχει προτεραιότητα, μπορεί να διασχίσει τη διασταύρωση καρφωτός!
Ίσως και να είναι μικρολεπτομέρειες αυτά. Αλλά μου αρέσει που στην Αμερική προβλέπεται και η παραμικρή λεπτομέρεια. Αν τα στατιστικά αυτά ισχύουν χονδρικά και για την Ελλάδα, ότι δηλαδή 1 στους 5 νεκρούς σκοτώνεται στις διασταυρώσεις, τότε πόσες ζωές θα μπορούσαν να σωθούνε με μια σαφέστερη διατύπωση του νόμου?
