Τη τελευταία μέρα πριν φύγουμε από το Λονδίνο αποφασίσαμε να πάμε στο εστιατόριο του Gordon Ramsay, το οποίο έχει το όνομά του και 3 αστεράκια Michelin.
Όπως είχα γράψει και παλιότερα, τα αστεράκια της Michelin είναι τμήμα των ταξιδιωτικών οδηγών της εταιρίας όπου βαθμολογούν εστιατόρια για την ποιότητά τους από μια μυστική ομάδα ανώνυμων reviewers (σε αντίθεση με άλλα έντυπα όπου οι κριτικοί είναι επώνυμοι ή όπως το Zagat όπου είναι το ευρύ κοινό).
Τα αστεράκια Michelin έχουν γίνει τα τελευταία 50 χρόνια το defacto στάνταρ με βάση το οποίο κρίνονται οι σεφ. Ένα αστεράκι έχουν εστιατόρια "πολύ καλά στην κατηγορία τους", και πρόκειται για εστιατόρια στο top 1% περίπου. Για να πάει ένας σεφ στα δύο αστεράκια, χρειάζεται πολύ κόπος, χρόνος, και φαντασία. Πρέπει να είναι φαγητά μοναδικά στον κόσμο που να προκαλούν τις αισθήσεις και να ξεχωρίζουν πολύ πάνω από το μέσο όρο.
Τα τρία αστεράκια είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο. Απαιτείται ιδιοφυής εκτέλεση, μοναδική φαντασία, αλλά και η συνολική εμπειρία να είναι το απόλυτο μέγιστο που μπορεί να πετύχει κανείς. Είναι εκατοντάδες σεφ που έχουν 2 αστεράκια, αλλά για να πάει ένας σεφ από τα 2 στα 3 αστεράκια είναι εξαιρετικά δύσκολο. Είναι η απόλυτη τιμή για έναν σεφ να κατέχει τρία αστέρια Michelin. Η λίστα με τα εστιατόρια με τρία αστέρια ανανεώνεται κάθε χρόνο, και αποτελείται περίπου από 50 εστιατόρια σε όλον τον κόσμο, τα οποία μάλιστα δεν αλλάζουν και δραματικά κάθε χρονιά.
Από αυτά τα 50 εστιατόρια, το Λονδίνο έχει μόλις 2, ολόκληρη η Αγγλία 4, η Νέα Υόρκη 5, και το Παρίσι 12. Είναι εξαιρετική τύχη να είσαι σε χώρα με 3-star εστιατόριο, πόσο μάλλον στην πόλη που ζεις. Έτσι, είπαμε να κάνουμε οικονομία και να μαζέψουμε τις £110 κατ' άτομο που απαιτούνταν για το εστιατόριο του Gordon Ramsay. (Παρότι έχει πολλά εστιατόρια με αστεράκια ανά τον κόσμο, μόνο το ομώνυμο εστιατόριό του στο Λονδίνο έχει και τα 3 αστεράκια). Ο ίδιος δεν μαγειρεύει πια εκεί μέσα, αλλά δεν έχει διαφορά μια και τα πιάτα φέρουν τη σφραγίδα του και τους έχει διδάξει όλους άψογα.
Περιττό να πω πως αν έχετε ένα κάποιο ενδιαφέρον για τη γαστρονομία, ένα ταξίδι για μια επίσκεψη σε ένα 3-star εστιατόριο είναι εμπειρία ζωής. Δυστυχώς στην Ελλάδα μόνο η Σπονδή στην Αθήνα έχει 2 αστεράκια. Το υπόλοιπο post θα είναι η περιγραφή για την εμπειρία μου στο εστιατόριο του Gordon.
Οι κρατήσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολες, διότι το εστιατόριο έχει μονάχα 14 τραπέζια, και είναι ανοιχτό μόνο καθημερινές. Ανοίγουν 3 μήνες νωρίτερα και γίνονται αρχικά τηλεφωνικά (για δείπνο). Στη συνέχεια σου στέλνουν με email μια φόρμα όπου συμπληρώνεις την πιστωτική κάρτα και μερικά ακόμα στοιχεία. Ακύρωση λιγότερο από 48 ώρες πριν την κράτηση κοστίζει £150 το άτομο(!). Εμείς είχαμε κλείσει 2 μήνες νωρίτερα, και είχαν μόνο τραπέζι για τις 10 το βράδυ. Η φόρμα επιστρέφεται με ταχυδρομείο ή φαξ στη διεύθυνση του εστιατορίου (δεν είναι ότι δε θα γινόταν ηλεκτρονικά, αλλά έτσι φιλτράρουν έξω όσους δεν είναι αποφασισμένοι).
Το εστιατόριο είναι σε μια πολύ ήσυχη γειτονιά στο Chelsea. Περνώντας από έξω τίποτα δεν προδίδει ότι αυτό πρόκειται για ένα από τα καλύτερα εστιατόρια στον κόσμο. Καθόλου βιτρίνα, μόλις μια απλή είσοδος και μια μικρή επιγραφή.
Είχα πάει μέχρι εκείνη τη στιγμή σε άλλα "ακριβά" εστιατόρια με τιμές κοντά στα $100 και ένα αστεράκι Michelin. Αλλά η εμπειρία στον Gordon ήταν πολλαπλάσια καλύτερη, για λίγο παραπάνω κόστος. Η βασική διαφορά είναι πως σε αυτά τα εστιατόρια η εμπειρία είναι παρόμοια, απλώς τα πιάτα είναι πιο ακριβά. Στον Gordon μπορεί να παραγγείλαμε 3 πιάτα άλλα ήρθαν πάνω από 10 συνολικά, με αναπάντεχες εκπλήξεις στη διαδρομή.
Μας υποδέχτηκαν πολύ θερμά, μας κάθησαν στο τραπέζι, και σύντομα είχαμε ποτήρια γεμάτα νερό και τα πρώτα προ-ορεκτικά από τον σεφ (ένα μικρό κώνο με αστακό και αβοκάντο και μερικά περίεργα τσιπς). Ίσα ίσα για να ανοίξει το στομάχι.
Το μενού έχει λίγα πιάτα (6 ορεκτικά, 3 ψαρικά και 4 κρεατικά). Υπάρχει σταθερή τιμή για 3 πιάτα (ορεκτικό, κυρίως, επιδόρπιο), £90, ανεξάρτητα του τι παραγγέλνεις. Υπάρχουν και άλλα 2 μενού με 5 πιάτα (£105) και 7 πιάτα (£120). Στο τελευταίο μενού διαλέγεις από 2 ορεκτικά, 2 κυρίως (ψάρι + κρέας), και 3 επιδόρπια, αλλά είναι εξοντωτικό.
Αφού παραγγείλαμε ήρθαν ζεστά ψωμάκια με βούτυρο, και λίγο αργότερα ένα μικρό ορεκτικό-έκπληξη από την σεφ (ναι, o head σεφ που έβαλε ο Gordon είναι μια 29χρονη παθιασμένη γυναίκα - φυσιολογικά ταμπού για την ανδροκρατούμενη υψηλή κουζίνα). Ο σκοπός αυτού του μικρού ορεκτικού είναι να αναδείξει τις ικανότητες και ιδέες του εκάστοτε σεφ. Στην περίπτωσή μας ήταν ένα μικρό τορτελίνι με πάπια και μανιτάρι - κυριολεκτικά μια πεντανόστιμη μπουκιά.
Μετά τα ψωμιά, τα προ-ορεκτικά και το ορεκτικό-έκπληξη, ήρθαν τα κανονικά ορεκτικά. Και εκεί πραγματικά η βραδιά απογειώθηκε.
Η Ντόρα είχε πάρει το signature dish του Gordon, το ραβιόλι αστακού. Μετά την πρώτη μπουκιά, αφήνει το μαχαίρι στην άκρη και μου λέει: "Μου έρχεται να κλάψω".
Τα ίδια συναισθήματα διαπερνούσαν και μένα όπως δοκίμαζα τα χοιρινά ποδαράκια. Ήταν ίσως το πιο νόστιμο πράγμα που είχα δοκιμάσει μέχρι τότε. Πριν πάμε, είχα την απορία για το αν θα άξιζε τα παραπάνω λεφτά το εστιατόριο, για το αν θα είχα την απαραίτητη "εκπαίδευση" για να εκτιμήσω την κουζίνα. Τελικά, δεν χρειάζεται καμία προετοιμασία! Είναι σαν ένα έργο τέχνης-αριστούργημα: όταν δεις το μυστικό δείπνο του Ντα Βίντσι, ή τον Δαυίδ του Μικελάντζελο, δεν χρειάζεται να σου πει κανείς τίποτε για να το εκτιμήσεις - η ομορφιά και η τελειότητα είναι εμφανείς. Έτσι και με την καλή μαγειρική.
Τα κυρίως, φιλετάκια ζαρκαδιού και περιστέρι, ήταν αποθέωση. Πολλά υλικά, φρέσκα, σάλτσες, και πρωτόγνωρη νοστιμιά. Πραγματικά δεν ήθελα να καταπιώ το φαγητό, ήθελα να το γυρίζω και να το ξαναμασάω μέσα στο στόμα μέχρι να το ξεζουμίσω. Ειδικά με το φουα-γκρα, το οποίο ήταν συνοδευτικό σε ένα από τα πιάτα, ο χρόνος για μένα σταμάτησε. Είναι με διαφορά το πιο νόστιμο πράγμα που έχω δοκιμάσει. Μια απίστευτη βελούδινη υφή, που μοιάζει στη γεύση σαν καθαρό λίπος αλλά χωρίς να προκαλεί αυτή την αηδία και αναγούλα - ήταν η γεύση του παραδείσου. Το κόβαμε σε όλο και μικρότερα κομματάκια γιατί δε θέλαμε να τελειώσει.
Στη συνέχεια, και με ένα τεράστιο χαμόγελο ζωγραφισμένο στα πρόσωπά μας, παραγγείλαμε τα γλυκά. Επιλέξαμε ένα assortment επιδορπίων, το οποίο είχε και τα έξι (!) γλυκά του μενού, σε λίγο πιο μικρές ποσότητες. Στα γλυκά είναι που δεν υπάρχουν περιορισμοί για τον σεφ, και χωρίς κανόνες αφήνει τη φαντασία του/της να δουλέψει.
Εκεί είναι η αποθέωση της ετοιμασίας και της παρουσίασης. Από θέμα γεύσης όλα ήταν εξαιρετικά, αν και μετά τα κυρίως είναι δύσκολο να εκπλαγείς πια. Ή έτσι νομίζαμε.
Πρώτα ήρθε ένα προ-επιδόρπιο από τον σεφ πάλι. Ήταν ένα ποτό σε ψηλό ποτήρι με ανανά και ρούμι. Και όπως το πίναμε, διαπιστώσαμε πως είχε βάλει κάτι σαν αυτά τα μικρά μπαλάκια που τρώγαμε μικροί και "εκρήγνυνται" μέσα στο στόμα. Σαν να έχεις μυγάκια να πετάνε στο ουρανίσκο σου. Και αυτό σου ανοίξει την όρεξη για τη συνέχεια.
Τα 6 γλυκά ήταν πολλά. Μετά βίας καταφέραμε να τα τελειώσουμε (προς στιγμήν είπαμε να τα αφήσουμε μια και είχαμε σκάσει - αλλά γρήγορα αλλάξαμε γνώμη για να μην χάσουμε την ευκαιρία).
Και εκεί που μόλις είχαμε ακουμπήσει στις πλάτες από τις καρέκλες, να και άλλη έκπληξη. Ένα μικρό δέντρο με 8 κλαδιά, και σε κάθε κλαδί από μια μικρή στρογγυλή τρούφα σοκολάτας. Τα παίρνεις και τα βάζεις στο στόμα σου όπως θα έκανες για το μήλο από μια μηλιά - απαγορευμένος καρπός.
Και εκεί που είχαμε διπλο-σκάσει, να και το τελειωτικό χτύπημα. Έρχεται ένα δοχείο το οποίο έβγαζε... καπνούς! Ανοίγοντας το μεταλλικό καπάκι, βλέπεις κάτι μπαλάκια παγωτού φράουλας, μέσα σε έναν πίδακα καπνού. Αυτό που έχουν κάνει (υποθέτω) είναι να ρίξουν υγρό άζωτο στη βάση του δοχείου, το οποίο εξατμίζεται αμέσως και σηκώνεται μέσα από ένα διαχωριστικό με τρύπες, πάνω στο οποίο κάθονται και ψύχονται τα παγωτίνια. Είναι δύσκολο να περιγραφεί, αλλά όταν φύγει ο καπνός εμφανίζονται τα παγωτίνια τα οποία... τα καταβροχθίσαμε.
Συνολικά η εμπειρία διάρκεσε 3 ώρες. Ήμασταν από τα τελευταία τραπέζια που φύγανε, και έτσι είχαμε την ευκαιρία να κουβεντιάσουμε με τους συντελεστές του μαγαζιού. Οι σεφ δουλεύουνε από τις 07:30 το πρωί έως τις 01:30 την επόμενη μέρα. Το πρωί γίνεται το 90% της δουλειάς όπου ετοιμάζονται όλες οι σάλτσες και τα διάφορα πρώτα υλικά. Στις 12 ανοίγουν για γεύμα, μέχρις τις 14:30, και μετά οι σεφ ξεκουράζονται για καμιά ώρα πριν αρχίζουν να δουλεύουν για το δείπνο. Τις καθημερινές ζήτημα είναι αν έχουν 4-5 ώρες ύπνου.
Το ωράρια είναι εξοντωτικά, αλλά όλοι είναι τελειομανείς και εργασιομανείς. Αυτό είναι το τίμημα για την τελειότητα. Άλλωστε αυτοί οι λίγοι που έχουν την τύχη να δουλεύουν σε 3-star εστιατόριο σαν σεφ, ανοίγουν μετά από λίγα χρόνια δικά τους μαγαζιά. Συνολικά μας σέρβιραν γύρω στα 12 άτομα: άλλος για να μας καθήσει, άλλος να μας καλωσορίσει, άλλος να φέρει να μενού, άλλος τα νερά, άλλος να πάρει παραγγελία, άλλος για να μας ενημερώσει για το κρασιά, άλλος να σερβίρει τα φαγητά (ή μάλλον 3: ο ένας κρατά το δίσκο, και 2 τα σερβίρουν στο τραπέζι ταυτόχρονα!), κοκ.
Καλή όρεξη!
Η φώτο του Gordon Ramsay είναι από τη wikipedia.
Καλή όρεξη!
Η φώτο του Gordon Ramsay είναι από τη wikipedia.
