Pages

Wednesday, December 31, 2008

Πρωτοχρονιά: Η τεχνητή γιορτή


Από όλες τις γιορτές του έτους, η πρωτοχρονιά με εντυπωσιάζει περισσότερο. Είναι μια γιορτή απολύτως τεχνητή. Δεν βασίζεται σε κάποιο ιστορικό γεγονός (όπως η λήξη ενός πολέμου ή μια μάχη) ούτε σε κάποιο πρόσωπο (όπως ένα άγιος). Δεν είναι καν κάποιο αξιοσημείωτο αστρονομικό γεγονός, όπως το ηλιοστάσιο ή η ισημερία, το οποίο να είναι σαφώς καθορισμένο με φυσικό τρόπο.

Η όποια φυσική βάση της γιορτής είναι μια πλήρης περιφορά της γης γύρω από τον ήλιο: ο πλανήτης μας συμπληρώνει έναν κύκλο γύρω από άστρο που μας φωτίζει καθημερινά. Αλλά και αυτό θα μπορούσε να είχε τοποθετηθεί χρονικά οποτεδήποτε στο έτος, και όχι κοντά στο χειμερινό ηλιοστάσιο με τη μεγαλύτερη διάρκεια νύχτας. Άλλωστε, οι διάφορες χώρες γιορτάζουν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές την "αλλαγή του χρόνου", παρότι στην πραγματικότητα (αστρονομικά) συμβαίνει μόνο μία στιγμή - αρκεί να έχουμε ορίσει μια αρχική θέση.

Φέτος θα πάμε από το 2008 στο 2009. Τα νούμερα αυτά δείχνουν πόσες φορές έχει γυρίσει η γη μας γύρω από τον ήλιο από κάποια αυθαίρετη χρονική στιγμή στο παρελθόν. Ένας μοναχός αποφάσισε να ονομάσει το δικό του έτος 525 μΧ (μετά τη γέννηση του Χριστού), αρκετά αυθαίρετα βέβαια, καθώς στην πραγματικότητα είχε γεννηθεί μεταξύ 2 πΧ και 6 πΧ (και μάλιστα την άνοιξη). Αυτά για τις δυτικές κουλτούρες, αλλά ταυτόχρονα όλοι οι πολιτισμοί που έχουν ετήσια ημερολόγια γιορτάζουν την αλλαγή του έτους.

Άρα, γιατί ακριβώς γιορτάζουμε την αλλαγή του έτους? Η απάντηση δείχνει ένα κοινό χαρακτηριστικό όλων των ανθρώπων: την ανάγκη για αλλαγή, για κάτι καινούργιο. κατασκευάζοντας αυτή την τεχνητή γιορτή πιστεύουμε πως κάτι θα αλλάξει "του χρόνου".

Έχουμε την ανάγκη να οργανώσουμε τη ζωή μας χρονικά για να την καταλάβουμε καλύτερα, όπως ένα βιβλίο οργανώνεται σε κεφάλαια για την καλύτερη ανάγνωση. Είναι μια ανάγκη παγκόσμια, πλανητική, καθολική. Και φυσικά χαιρόμαστε τα μεσάνυχτα της παραμονής: η καλυτερη απόδειξη πως οι άνθρωποι μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε, χωρίς καν να συντρέχει λόγος.

Καλή χρονιά!

Categories